مورد عجیب دیوید جوبرگ، تحلیلگر روس جعلی پنتاگون: بخش دوم، چرا جوبرگ مشکوک است؟

نام غیر عادی، چهره‌ی دزدی

هرچند استفاده از نام خانوادگی «جوبرگ»، هجوآمیز است، اما این موضوعی نبود که درمورد «شخصیت داخل پنتاگون» مورد پوشش صفحه‌ی فیس‌بوک و رسانه‌ها اوکراین قرار گرفت. مثلاً، جوبرگ مجموعه‌ای از کارت‌های شناسایی خود را که هویتش را نشان می‌دهند به اشتراک گذاشته است، اما سه حرف اول نام‌خانوادگی‌اش در هیچ‌یک از کارت‌های شناسایی معلوم نیست.

توجه کنید که روی گواهینامه‌ی رانندگی ویرجینیا، هیچ امضایی وجود ندارد (که باید در قسمت خالی بین نام و «تخلفات/هیچ» باشد).

عکس دیگری از کارت‌های شناسایی جوبرگ در فیس‌بوک، نام و نام خانوادگی این «مقام رسمی پنتاگون» را نشان می‌دهد:

این کارت‌های شناسایی شباهت زیادی به نسخه‌های نمونه‌ای دارند که می‌توانید در اینترنت پیدا کنید، مثل کارت شناسایی ارتش آمریکا که در سایت Ft. Drum در نیویورک پیدا کردیم.

 

جوبرگ ابایی از نشان دادن صورت خود نداشته و عکس‌های در رسانه‌ی اجتماعی منتشر می‌کرد که او را در موقعیت‌های مختلف نشان می‌دادند –در حال استراحت، در یونیفورم نظامی، حین فعالیت‌های رسمی، و غیره.

بااین‌وجود، مرد درون این عکس‌ها واقعاً «دیوید جوبرگ» نیست، بلکه یک تگزاسی به نام استیو فِرو (Steve Ferro) است. همان‌طور که در ادامه‌ی این پژوهش توضیح داده شده، فرو دوست کالج دن ک. راپوپورت است.

همان‌طور که در مقایسه‌ی پروفایل‌های فیس‌بوک زیر دیده می‌شود، جوبرگ از عکسی استفاده می‌کند که به‌وضوح به استیو فرو تعلق دارد، چراکه همان مرد و سگش در عکس ۲۰۱۲ در صفحه‌ی فیس‌بوک فرو دیده می‌شوند.

در عکسی از کارت‌های شناسایی به اشتراک گذاشته شده توسط «دیوید جوبرگ»، صورت فِرو معلوم است. در زیر تصویری ترکیبی، صورت فِرو در گواهینامه‌ی رانندگی ویرجینیا را که توسط «جوبرگ» عکاسی شده، با دو عکس از فیس‌بوکِ فرو مقایسه می‌کند.

در یک مورد، در کارت شناسایی پنتاگون، صورت فرو/جوبرگ به‌صورت دیجیتالی دستکاری شده است. در کارت شناسایی، گوش راست و چانه‌ی جوبرگ/فرو به‌طرز عجیبی تغییر شکل داده شده‌اند.

واضح است که اسم استیو فرو، دیوید جوبرگ نیست، چیزی که نحوه‌ی گرفتن کارت‌های شناسایی توسط «جوبرگ» را مبهم می‌کند. به‌ویژه معلوم نیست که کارت شناسایی پنتاگون چطور گرفته یا ساخته شده است، چراکه قطعاً ساختن کارت‌های شناسایی فدرال جعلی، پیگرد قانونی دارد.

بحث بیشتر درمورد استیو فرو و علت استفاده از عکس‌هایش برای بازنمایی دیوید جوبرگ را می‌توانید در ادامه‌ی این پژوهش پیدا کنید.

جوبرگ جای پایش را در افق رسانه‌ای اوکراین محکم می‌کند

Dialog،سایت خبری اوکراینی، که در ابتدای این پژوهش به آن اشاره شد، یکی از اصلی‌ترین عوامل جذب ترافیک به سمت نظرات جوبرگ بود، و بیش از دوجین مقاله منتشر کرد که خلاصه‌ای از پست‌های فیس‌بوک او بودند (دیالوگ در زمان انتشار این مقاله، نظری در ارتباط با پوشش دادن مکرّرپست‌های جوبرگ نداد). بااین‌وجود، تأثیرگذارترین داستان خبری درمورد جوبرگ در رسانه‌های اوکراین، از سایت دیگری بیرون آمد.

نوامبر ۲۰۱۵، سایت خبری محبوب اوکراین یعنی Obozrevatel.com مقاله‌ای منتشر کرد که تنها براساس سخنان منتشرشده از سوی «دیوید جوبرگ» در صفحه‌ی فیس‌بوکش بنا شده بود. این مقاله، با تیتر «۱۰ روز کافی خواهد بود: یک مقام رسمی پنتاگون، توصیف دقیقی از نحوه‌ی شکست آینده‌ی روسیه در جنگ با ناتو ارائه می‌دهد» ، بیش از ۲۱۱،۰۰۰ مرتبه مورد بازدید قرار گرفته و هزاران با در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک گذاشته شد.

سخنان جوبرگ درباره‌ی سناریوی احتمالی جنگ میان روسیه و ناتو، که بخش عمده‌ی این مقاله را تشکیل می‌دهند، در سال‌های آتی در مقاله‌های دیگری دوباره ظاهر خواهند شد.

مقاله‌ی Obozrevatel.com، مانند بسیاری از کاربران رفتار کرده که پست‌های جوبرگ را دنبال کرده، بدون انتقاد به اشتراک گذاشته و اغلب بخش‌های کاملی از آنها را بازنشر می‌دهند. در ادامه، ترجمه‌ی قسمت‌هایی از این مقاله‌ی Obozrevatelرا که به‌شکل گسترده‌ی به اشتراک گذاشته شده ارائه می‌کنیم، بخش‌هایی که گامی مهم درجهت رشد و تعالی جوبرگ در رسانه‌های اوکراینی و روسی محسوب شده و سبک نگارش معمولِ پست‌های متعددی از او را نشان می‌دهند.

“ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه می‌بایست جرأت رویارویی مستقیم با ناتو را داشته باشد، درگیری میان ائتلاف/کشورهای متحد و روسیه بیش از ۱۰-۲۰ روز طول نخواهد کشید و هیچ‌کس باقی نخواهد ماند تا تسلیم‌نامه‌یبی‌قید و شرط را از جانب روسیه امضا کند. این عقیده‌ی دیوید جوبرگ افسر پنتاگون، بازمانده‌ی مهاجران اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی است.دیوید جوبرگ، سخنان فوق‌الذکر را در صفحه‌ی فیس‌بوک خود، همراه با اینفوگرافیکی درمورد هم‌بستگی میان نیروهای مسلح سوریه و ناتو منتشر کرده است…”

مقاله با ذکر نقل قولی طولانی از جوبرگ ادامه می‌یابد:

“درموقعیت‌های متعددی، از من خواسته شده تا درمورد جنگ احتمالی میان فدراسیون روسیه و ناتو نظرم را اعلام کنم. من تنها براساس اطلاعات عمومی‌ام می‌نویسم. پنتاگون که در حال حاضر در آن کار می‌کنم، برای جنگ با تمام کشورهای دنیا برنامه دارد. اما وقتی پای حکومت‌های بی‌ثبات و متجاوز به میان می‌آید –این برنامه‌ها دقیق‌تر می‌شوند. این برنامه‌ها کامل بوده و دائماً –گاهی با حضور خود من- به‌روزرسانی می‌شوند. جنگ احتمالی با روسیه، شبیه به جنگ ۲۰۰۳ با عراق نخواهد بود. هرچند روسیه ارتشی دارد که ازلحاظ اندازه و پیچیدگی فنی به عراق پهلو می‌زند، اما ارتش عراق باتجربه و منظم بود و از الکلیسم و فساد رنج نمی‌برد.

(…)

میان کشوری با ۲% از تولید ناخالص ملّیِ دنیا و کشورهای متحدی که ۵۰% از تولید ناخالص ملّی جهان را به خود اختصاص داده‌اند، جنگی درخواهد گرفت. بودجه‌ی نظامی سالانهی روسیه ۸۰ بیلیون دلار دربرابر ۸۰۰ بیلیون دلار ناتو است. مثل جنگ یک تفنگبا یک سلاح لیزری خواهد بود. حتی اگر پوتین جرأت انجام حمله‌ی هسته‌ای را داشته باشد (و من باور دارم که خواهد داشت)، و حتی اگر نیمی از موشک‌های ساخت شوروی رها شوند، باز هم آمریکا قطعاً توسط سیستم دفاع موشکی PRO محافظت خواهد شد. تنها تهدید موجود نسبت به آمریکا، از جانب یک زیردریایی هسته‌ای در نزدیکی مرزهایمان خواهد بود، اما حتی در این مورد هم باور داریم که قادر به بازداشتن آن خواهیم بود.

(…)

ابتدا اهداف نظامی و کارخانه‌ها در روسیه توسط بمب‌‌افکنهای B-2 بمباران خواهند شد. سپس حملهی پهپادهای پر قدرت ضدّ الکترونیک CHAMP، یک بار و برای همیشه تمامی تجهیزات برقی در شهرهای بزرگ روسیه را خاموش خواهد کرد. کار تمام است. به قرون وسطی خوش آمدید. گروه پوتین بعد از آن یا کشور را رها کرده و می‌روند (به کره‌ی شمالی، ایران، سوریه، ونزوئلا) یا مثل موش‌ها در پناهگاهی زیرزمینی پنهان می‌شوند. فوق فوقش، جنگ در داخل روسیه ۲۰-۱۰ روز پس از حملات ابتدایی ناتو طول خواهد کشید. تا  روزی که روسیه تسلیم شود، هیچ‌کسی در این کشور حتی سربازهای ناتو را هم نخواهد دید. پنتاگون فقط درمورد یک پرسش ویژه نگران است، اینکه چه‌کسی حکم تسلیم بی‌قیدوشرط را ازجانب فدراسیون روسیه امضا خواهد کرد

(…)

همه‌ی مقامات سابق به دادگاه برده شده و پاک‌سازی خواهند شد. هیچ فسادی تحت مدیریت ما وجود نخواهد داشت. ما به روس‌های شکست‌خورده درمورد غذا (مثل گذشته)، دارو، زیرساخت و فن‌آوری کمک خواهیم کرد. ما کشور شما را به قرن ۲۱ خواهیم رساند. و ظرف یک یا دو سال، بیشتر جمعیت روسیه را از شست‌وشوی مغزی نجات داده و آنها را در اجرای یک انتخابات صادقانه یاری خواهیم کرد. پس از آنکه یک دولت روسی مشروع انتخاب شد، روسیه را با حدود یک هزار مشاور ترک خواهیم نمود تا به شما کمک کرده و اطمینان یابند پوتین یا استالین دیگری به قدرت نخواهد رسید. این مشاوران روسیه را در توسعه‌ی زیرساخت‌ها، نیروهای مسلح، اِعمال قانون و نهادهای دولتی یاری خواهند کرد. سپس، هنگامی که آمادگی اداره‌ی خودتان را پیدا کردید، کشورتان را ترک کرده و در آینده از هم‌پیمانان و شرکای شما خواهیم بود. کاری که در ایتالیا، آلمان، ژاپن، کره، پاناما و افغانستان انجام گرفته [در روسیه هم] غیرممکن نخواهد بود. متأسفانه این شیوه در عراق و لیبی جواب نداد. و بعد از آن تمام دنیا با یک روسیه‌ی صلح‌آمیز و ثروت‌مند دوست خواهند بود. هنگامی‌که از پس هزینه‌های جنگ با ناتو، YUKOS، اوکراین، MH17 بربیایید، کشور ثروت‌مندی خواهید بود.»

در سال بعد از انتشار این مقاله‌ی Obozrevatel جوبرگ شاهد پوشش رسانه‌ای قابل‌توجهی از طرف خبرگزاری‌های اوکراین بود، ازجمله DSnews.ua(پوشش پست تحقیر‌آمیز فیس‌بوک جوبرگ درمورد اتلاف گاز طبیعیِ روسیه) و Apostrophe.ua (پوشش مطلب جوبرگ درمورد ناتوانی روسیه در تأمین تانک‌های جدید «آرماتا(Armata)برای گروه‌های نظامی‌اش).

اکتبر ۲۰۱۶، ایلیا پونومارِنکو (Illia Ponomarenko) که خود را روزنامه‌نگار تازه‌کار شاغل در دو نشریه‌ی Gazeta.ua و مجله‌ی «Kraina» می‌خواند، تصمیم گرفت در موضوع جنگ میان اوکراین و روسیه در دانباس، مصاحبه‌ای ازطریق ایمیل با جوبرگ ترتیب دهد. آن‌طور که پونومارِنکو به‌عنوان بخشی از این پژوهش با ما در میان گذاشت، جوبرگ منبعی موثق در رسانه‌های اوکراین محسوب می‌شد. پونومارِنکو توضیح داد که چرا در اکتبر ۲۰۱۶، محسوب کردن جوبرگ به‌عنوان یک منبع، منطقی تلقی می‌شد: او زندگی‌نامه‌ی پرجزئیات و بدون هیچ تناقض آشکاری داشت، همراه با عکس‌های متعددی از خودش و داستان‌هایی که معتبر به نظر می‌رسیدند، جریان مستمر پست‌های جذاب درمورد جنگ اوکراین-روسیه، و روابط شخصی متعدد با کارشناسان صاحب-نام درخصوص روسیه. به عبارت دیگر، آن‌طور که پونومارِنکو می‌گوید، «تمام چیزهایی که مخاطب ما به آنها علاقه داشت.»

پونومارِنکو پذیرفت که بعد از مصاحبه، درمورد هویت جوبرگ دچار شک شده است. بااین‌وجود، اظهار داشت که این مصاحبه را «بهانه‌ای خوب برای گرفتن اطلاعات درمورد جنگ علیه روسیه» می‌داند. پونومارِنکو با موافقت ویراستارهایش، مصاحبه‌ای با جوبرگ ازطریق ایمیل انجام داده و ۴ اکتبر ۲۰۱۶، مقاله‌ای براساس این گفتگو در Gazeta.ua منتشر کرد.

این مصاحبه با جوبرگ که به‌عنوان «تحلیلگر ارشد روسیه در وزارت دفاع آمریکا» در مقاله معرفی شده بود، به طیفی از موضوعات می‌پرداخت، از وضعیت آمریکا در تأمین سلاح‌های مرگبار برای اوکراین گرفته، تا اقدامات رسمی پنتاگون در رخدادهای شرق اوکراین. موضوع جنگ احتمالی میان ناتو و روسیه، تبدیل به تیتر مقاله‌ی Gazeta.ua شد: «در جنگ علیه ناتو، روسیه ظرف ۱۰ روز تسلیم خواهد شد» -همان نقل‌قولی که در سال ۲۰۱۵، جوبرگ را با مقاله‌ی Obozrevatel ناگهان وارد گستره‌ی رسانه‌ای اوکراین کرده بود.

۶ اکتبر ۲۰۱۶، جوبرگ به مصاحبه‌ی خود با Gazeta.ua در پروفایل فیس‌بوکش اذعان کرد:

«من هنوز به زبان اوکراینی صحبت نمی‌کنم، اما امیدوارم ترجمه‌ی مصاحبه‌ام به زبان روسی درست بوده باشد.»

در مصاحبه‌ی دیوید جوبرگ با پونومارنکو هیچ شکی وجود نداشت که او دارد ازطرف پنتاگون صحبت می‌کند. هرچند برخی سخنانش توهین‌آمیزتر از آن بود که در سخنان اکثر مقامات پنتاگون می‌شنویم –به‌ویژه نقل قول «۱۰ روز»- جوبرگ خلاصه‌ای از چیزی را ارائه داد که در آن زمان توافق جریان اصلی غرب بر سر رخدادهای جاری در اوکراین و روسیه محسوب می‌شد. چند مورد از این مواضع معمول درقبال اوکراین، هرچند در برخی موارد بیش‌ازحد خوش‌بینانه هستند، از این قرارند:

• درمورد تأمین سلاح توسط آمریکا برای اوکراین: «اوکراین نیاز به ایجاد سازوکارهایی برای کنترل استفاده از سلاح‌های مرگبار آمریکایی دارد.»
• درمورد اصلاحات نظامی: «اوکراین می‌بایست برای تقویت حرفه‌ای‌گری در تمامی سطوح نظامی، هزینه کند.»
• درمورد استراتژی پوتین: «انتظار وقوع پیشرفت در توافقات مینسک را نداشته باشید. پوتین منتظر ظهور حکومت جدیدی در آمریکاست.»
• درمورد آینده‌ی کریمه: «به‌محض مساعد شدن اوضاع اوکراین، کریمه با پای خودش به اوکراین باز خواهد گشت.»

نظرات جوبرگ در بیشتر قسمت‌های مصاحبه ساده و معمولی بودند، اما بخش مربوط به جنگ ۱۰-روزه میان ناتو و روسیه تیتر شده و توجه بسیاری از خبرگزاری‌های اوکراین و سپس روسیه را جلب نمود. جالب اینکه این سخنان آتشین چیزی به‌جز بازیابی پست فیس‌بوک قدیمی جوبرگ که توسط Obozrevatel پوشش داده شده بود نبودند.

این مصاحبه با کلیک‌های متعددی که دریافت کرد به موفقیت زیادی رسید و Gazeta.ua را به سمت انتشار مطالب دیگری براساس آن در روزهای آتی سوق داد. مثلاً، مطلبی که ششم اکتبر منتشر شد (افسر پنتاگون درمورد آینده‌ی دانباس اشغالی اظهارنظر کرد) بر سخنان جوبرگ در رابطه با آینده‌ی مناطق اشغالی شرق اوکراین تمرکز داشت. مقاله‌ی دیگری که همان روز منتشر شد («تحلیل‌گر پنتاگون می‌گوید جنگ ناتو با روسیه ۱۰ روز بیشتر طول نخواهد کشید») منحصراً بر سناریوی جنگ ناتو-روسیه متمرکز شده بود.

مصاحبه‌ی پونومارنکو سیل توجه‌های تازه‌ای را به سمت صفحه‌ی دیوید جوبرگ موجب شد، به‌خصوص به‌خاطر نظر ظاهراً رسمی یک «مقام پنتاگون» درمورد عواقب فوری جنگ احتمالی ناتو-روسیه. ۱۳ اکتبر ۲۰۱۶، TSN.ua (وب‌سایت شبکه‌ی تلویزیونی برتر اوکراین) داستان خودش را با عنوان «جنگ ناتو-روسیه: چگونه رخ خواهد داد» منتشر کرد. این ماجرا در بخش بلاگ TSN.ua منتشر شد، در ارتباط با «دیوید جوبرگ تحلیلگر ارشد روسیه در وزارت دفاع آمریکا»، کسی که در حال حاضر صفحه‌ی تألیفی خودش در وب‌سایت را داشت. این بلاگDTSN از پست فیس‌بوک جوبرگ اقتباس شده بود (به گفته‌ی جوبرگ در روز انتشار بلاگ TSN، «متن اصلی من کمی تغییر یافته بود، بخشی از آن کنار گذاشته شده، اما ماهیتش حفظ شده بود».)

اکتبر ۲۰۱۶ مصاحبه‌ی Gazeta.ua و پست بلاگ TSN موج تازه‌ای از توجه رسانه‌های اوکراین را برانگیخت، ازجمله:

UNIAN (آژانس اطلاعاتی بزرگ اوکراین) دو مطلب درباره‌ی جوبرگ کار کرد: «جنگ روسیه-ناتو: تحلیلگر پنتاگون پیش‌بینی می‌کند که این جنگ می‌تواند چطور باشد و چگونه پایان خواهد یافت» و «پنتاگون سناریوی احتمالی درمورد رخدادهای دانباس، و دیدگاه‌های پوتین را ارزیابی می‌کند».

Focus.ua «پنتاگون پیش‌بینی خود از آینده‌ی دانباس را اعلام کرد» را منتشر نمود.

روزنامه‌ی بسیار محبوب Segodnya.ua در یک روز، دو مطلب منتشر کرد: «پنتاگون نصیحت ارزشمندی به نیروهای مسلح اوکراین می‌کند» و «پنتاگون مواضع خصمانه‌ی بین‌المللی روسیه را شرح می‌دهد.»

کانال تلویزیونی بسیار محبوب اوکراین، یعنی ICTV نیز در آیتم‌های خبری خود در وب‌سایتش، به نقل‌قول‌هایی از جوبرگ پرداخت، از جمله «شکست روسیه در دانباس: پنتاگون جزئیاتی ارائه داد» و «آمریکا درباره‌ی انتظارات کرملین صحبت می‌کند».

همان‌طور که از این عناوین پیداست، ماجرا فقط این نبود که یک چهره‌ی محبوب در فیس‌بوک نظرات جالبی درباره‌ی روسیه داده باشد، بلکه یک مقام واقعی پنتاگون، به‌عنوان شخصی مصاحبه کرده بود که می‌تواند از جانب وزارت دفاع آمریکا سخن بگوید.

«پونومارنکو درباره‌ی موفقیت مصاحبه‌اش به گروه تحقیقاتی ما گفت «این موفقیت همه‌جا پخش شد. هیچ‌کس در جامعه‌ی رسانه‌ای نمی‌توانست جعلی بودن جوبرگ را تأیید یا رد کند. اما سخنانش به‌شکل گسترده‌ای خوانده می‌شد. احساس می‌کردم انگار گذاشته‌ام یک جن از بطری بیرون بیاید، چیزی که بی‌شباهت به تبلیغات سیاسی روس‌ها نبود».

کیریلوا، مهاجر روسی که به آمریکا آمده بود، درباره‌ی واقعیت داشتن جوبرگ برای رسانه‌های اوکراین همین عقیده را داشته و می‌گفت «رسانه‌های اوکراین نمی‌توانستند تصور کنند که یک نفر بتواند این همه وقت ادای یک مقام رسمی پنتاگون را درآورد بدون اینکه یک مقام واقعی باشد، یا جلوی او گرفته شود.»

«دیوید جوبرگ» به‌طرز فزاینده‌ای با سخنان بی‌ثباتش به چشم می‌آمد، اما این محبوبیت تازه‌ای که پیدا کرده بود واکنش‌هایی هم در پی داشت.

پایان قسمت دوم

مترجم: ر. سپهر

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید.

•